Soğuk Kıyılar

Soğuk Kıyılar, Kutup Toprağı Svalbard Çevresinde Seyir, Denizler Kitabevi, İstanbul 2019, 228 s.

Bu çalışma, ülkemizde pek bilinmeyen bir coğrafyaya, Svalbard Takımadaları’na ilişkin Türkçede ilk kitap olma özelliğini taşıyor.

Kitapta, kuzeyi Buz Okyanusu’yla, diğer yanları Norveç, Grönland, Barents denizleriyle çevrili Svalbard’ın tarihi, coğrafyası, hayvan ve bitki varlığı, iki çember seyri çerçevesinde işleniyor.

M/S Origo Grönland Denizi’nde güney yönünde seyirde

Austfonna Buzulu’nun alnında bir buzul deresi düşüşü

Yazar, M/S Origo adında, kırk metrelik ve 368 gros tonluk, buza karşı güçlendirilmiş bir gemiyle, dokuz mürettebat ve on bir gezginden oluşan küçük bir toplulukla birlikte, bir dönem balina ve mors avcılarının, daha sonra tuzaklı kara avcılarının gelip gittiği, ardından bilim adamlarının incelediği ıssız yörelerde karaya çıkıyor, bu kutupsal toprağı tanımaya çalışıyor. Karaya çıkışlardan birinde büyük bölümü doğa koruma alanı niteliği taşıyan bu topraklarda, gezginler, beklenmedik ve acı bir olay yaşıyorlar. Kiepert Adası’nda, bir kutup ayısı gruptan iki kişiye saldırıyor. Bu saldırıda Norveçli buz kılavuzu ölüyor, gezginlerden İsveçli bir hekim yaralanıyor. Bu olayın aktarıldığı dokuzuncu bölüm ve görgü şahitlerinin çelişkili anlatımlarıyla, buz kılavuzunun gemide anılışını anlatan onuncu bölüm, kitabın içinde sanki ayrı bir dramatik öykü, vahşi doğanın insanı hiç umursamayan niteliğinin mükemmel bir kanıtı gibi yer alıyor.

Kitapta metin içinde yazar tarafından çekilmiş çok sayıda siyah beyaz ve renkli fotoğraflarla Svalbard’ın ve Ayı Adası’nın renkli haritaları kullanılıyor,  yanısıra bazı tarihi kaynaklardan alınmış eski gravürler de kitaba katılmış bulunuyor.

Van Mijen Fiyordu’nun güney kıyıları

Eserin önsözünde   “Uzakkuzey” olarak anılan  bölgenin sınırlarına, kırılganlığına, iklim değişikliği nedeniyle ortaya çıkan siyasal ve iktisadi tavır değişikliklerine ve iştah artışına dikkat çekiliyor.

Sonsözünde ise bu coğrafyanın yazar üzerindeki çoşku veren etkisini dile getiriliyor.